22 listopada 2016

Ateny - Akropol

Akropol ateński widziany z Agory greckiej
Ateny, stolica Grecji.
Już od czasów starożytnych Ateny dominowały nad tym regionem Grecji. Zachowane do dzisiaj zabytki sztuki i architektury świadczą o wyjątkowej roli miasta na przestrzeni wieków i jego burzliwej historii.
Okres jego największej świetności przypadał  na rządy Peryklesa w V wieku p.n.e. kiedy stały się wielkim ośrodkiem sztuki i literatury, handlu i przemysłu.
W późniejszych czasach nieco podupadły, wielokrotnie najeżdżane i pustoszone. Dzisiejsze Ateny zachowały ślady tych wszystkich zawirowań historii, co nadaje im niejednorodny charakter.

Najbardziej znanym miejscem w Atenach, a nawet w całej Grecji, jest oczywiście Akropol.
I chociaż nazwa akropol nieodłącznie kojarzy się z Atenami to trzeba wiedzieć, że w starożytnej Grecji słowo to oznaczało osiedle, miasto lub jego część znajdującą się na wysokim wzgórzu, z pałacami i świątyniami. W późniejszych czasach funkcja mieszkalna zanikła i akropol służył głównie celom publicznym i potrzebom kultu religijnego. Takie akropole znajdują się w wielu miastach greckich ale Akropol ateński jest najbardziej znany /i zasługuje na pisanie z dużej litery/.


Akropol ateński zamieszkiwany był już  w czasach prehistorycznych, kiedy to wzgórze zostało wyrównane. Była to jedna z najstarszych osad na terenie Grecji.Pierwotnie pełnił funkcję obronną – kilkanaście wieków p.n.e. wybudowano tu cytadelę. Potem stworzono tu miejsce kultu religijnego. Pierwotne świątynie zburzone zostały podczas najazdu Persów /około V wieku p.n.e./. Podczas odbudowy zainicjowanej przez Peryklesa powstał tu kompleks świątyń i budowli m.in.: Partenon, Erechtejon, świątynia Nike i Propyleje.. Dzisiejszy Akropol składa się dziś z ruin kilku budowli, ukształtowanych  przez archeologów i historyków sztuki na przestrzeni ostatnich dwóch wieków.

Propyleje, monumentalna budowla, czyli główne wejście na Akropol zbudowane ok. 430 roku p.n.e. Część główna budynku miała dwie bramy (większą i mniejszą), poprzeczną ścianę z pięcioma przejściami oraz dwa skrzydła. Fasady budynku głównego miały po sześć kolumn. Do wejścia prowadziły schody. Główne kolumny bramy zostały tak zaplanowane, aby robić jak największe wrażenie na wspinających się na wzgórze.








Główna budowla Akropolu, Partenon. Partenon był świątynią boginki Ateny, patronki miasta. Ta powstała w V wieku p.n.e. budowla  miała podkreślać siłę i przewagę Aten nad innymi miastami greckimi. W jej wnętrzu znajdował 12 metrowy posąg Ateny. Rzeźba wywieziona w V wieku do Konstantynopola nigdy już nie powróciła. Partenon przetrwał wybuch w prochowni urządzonej przez Turków, a także trzęsienie ziemi. Ale i tak jego znacząca część jego fragmentów pochodzi z rekonstrukcji, które to prace są nieustannie prowadzone.















Erechtejon to  świątynia wzniesiona ku czci Ateny i  Posejdona. Wzniesiony został nieco później niż Partenon. Kiedyś mieścił drewniany posąg Ateny. Rosło tutaj też legendarne oliwne drzewko, które bogini wyczarowała na skale, wygrywając w ten sposób rywalizację z Posejdonem o panowanie nad Attyką.
Belkowanie dachu nad domniemanym grobem króla Kekropsa, mitycznego założyciela ateńskiej dynastii królewskiej, podtrzymują Kariatydy. Są to jednak współczesne kopie oryginalnych posągów znajdujących się w Muzeum Akropolu.















Patrząc na szczyt Akropolu z nieco szerszej perspektywy można odnieść wrażenie, że to jakiś warsztat kamieniarski. Tyle tutaj przeróżnych bloków kamiennych, fragmentów kolumn i całkiem niedużych kamieni, które niektórzy ukradkiem zabierają na pamiątkę. Czy te kamienie pamiętają jednak czasy prehistoryczne ? Czy może są bardziej współczesne ?















                                                                

2 komentarze:

  1. Jak mi się tam podoba! Odkąd przeczytałam Mitologię, lata temu, marze o odwiedzeniu Aten, ale nadal nie ma kiedy :< i tak się cieszę, że z Rzymem się udalo, może dzięki temu i Ateny zagoszczą w naszych planach :)

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Okazja na pewno się znajdzie. To jedno z tych miejsc, które warto zobaczyć.

      Usuń